Салттуу түрдө улуттук экономиканын түркүктөрүнүн бири жана олуттуу иш берүүчү болгон Кыргызстандын тигүү тармагы тез жандануу жана өсүү мезгилин баштан кечирүүдө. Ишкерлердин тынымсыз эмгегинин жана мамлекеттин даректүү колдоосунун аркасында, атап айтканда, Чакан гранттар программасы аркылуу ата мекендик тигүү ишканалары жаңы бийиктиктерге жетип, ички жана эл аралык рыноктордо өз позицияларын бекемдөөдө.
Кыргызстандын тигүү тармагы өзүнүн жогорку потенциалы, ийкемдүүлүгү жана өзгөрүлүп жаткан мода тенденцияларына тез көнүү жөндөмдүүлүгү менен белгилүү. Чакан ательелерден баштап ири заводдорго чейин миңдеген жарандар бул жерден жумушка орношууга жана өнүгүүгө мүмкүнчүлүк алышат. Бирок, көптөгөн чакан компаниялар жана умтулган дизайнерлер үчүн каржылоо жана заманбап технологияларга жетүү олуттуу тоскоолдук бойдон калууда. Бул жерде мамлекет тарабынан демилгеленген PRER-1 долбоорунун алкагындагы Чакан гранттар программасы жардамга келди.
Бул программанын эффективдүүлүгүнүн айкын мисалы катары Ош шаарында жайгашкан ИПГалдыбаева Гуланда фирмасынын тарыхын айтсак болот. Гүланда Галдыбаева негиздеген ал балдар үчүн сапаттуу кийимдерди чыгарууга адистешкен чакан үй-бүлөлүк студия катары башталган. Гүланданын амбициялары алда канча кеңейди: ал кеңейтүүнү, өндүрүштү модернизациялоону жана жаңы рынокторго чыгууну кыялданчу.
«Бизде сапаттуу продукция жана таланттуу команда бар экенин билчүбүз, бирок масштабын кеңейтүүгө жана атаандаштыкка жөндөмдүүлүктү жогорулатууга мүмкүндүк бере турган заманбап жабдууларды сатып алууга ресурстарыбыз жетишсиз болчу», – дейт Галдыбаева Гүланда. “Чакан гранттар программасы жөнүндө билгенибизде бул биздин үмүтүбүзгө айланды.”
Бизнес-планды кылдаттык менен иштеп чыгып, Галдыбаева Гүланда программага катышууга арыз берди. 850 миң сом өлчөмүндө МГПнын алкагында алынган грант трансформациянын катализатору болуп калды. Каражаттар төмөнкүлөргө жумшалган:
Жогорку технологиялык тигүү жабдууларын сатып алуу: Жаңы машиналар өндүрүш көлөмүн бир кыйла көбөйтүүгө гана эмес, ошондой эле тигүү сапатын жакшыртууга, өндүрүш убактысын кыскартууга жана ассортиментин кеңейтүүгө мүмкүндүк берди.
Кызматкерлерди окутуу: Кызматкерлерди окутууга инвестициялар жаңы технологияларды жана иштөө ыкмаларын өздөштүрүү менен камсыз кылды.
Өндүрүш процесстерин оптималдаштыруу: Модернизациялоо өндүрүшкө кыйла эффективдүү жана экологиялык жактан таза ыкмаларды киргизүүгө мүмкүндүк берди.
Натыйжалар жана таасири:
Грант алгандан кийин бир жылга жетпеген убакыттын ичинде ИП Галдыбаева Гүланда укмуштуудай натыйжаларга жетишти:
Өндүрүштүн өсүшү: өндүрүштүн көлөмү 150% өстү.
Жумуш орундарын түзүү: 15 жаңы жумуш орундары түзүлдү, бул облустун экономикасы үчүн өзгөчө маанилүү.
Рыноктун кеңейиши: Galdybaeva Gulanda продукциясы азыр Кыргызстандын бүтүндөй эле эмес, Россияга да жигердүү экспорттолуп, Кыргызстандын экспорту үчүн жаңы горизонтторду ачып жатат.
Атаандаштыктын жогорулашы: Заманбап жабдуулардын жана жогорку сапаттын аркасында Галдыбаева Гүланда импорттук продукция менен ийгиликтүү атаандашат.
Wildberries компаниясына ийгиликтүү кириши: Ички рынокто өзүнүн позициясын бекемдегенден тышкары, Галдыбаева Гүланда эң ири эл аралык базар болгон Wildberries компаниясына жеңиш менен кирди. Бул стратегиялык кадам компанияга Россиядагы миллиондогон сатып алуучуларга түздөн-түз кирүү мүмкүнчүлүгүн алып, сатуу географиясын бир топ кеңейтүүгө мүмкүндүк берди. Бул Кыргызстандын экспорту үчүн жаңы горизонтторду ачып гана тим болбостон, ошондой эле ата мекендик өндүрүүчүнүн жогорку атаандаштыктагы электрондук коммерция аренасында ийгиликтүү атаандаша алгандыгын көрсөттү.
Кыргызстандагы тигүү өнөр жайынын келечеги
Гүланда Галдыбаеванын окуясы мамлекет тарабынан Чакан гранттар программасы аркылуу даректүү колдоо ишкердикти өнүктүрүү үчүн кандай күчтүү стимул түзөрүн көрсөткөн көптөгөн мисалдардын бири гана. Бул демилге жеке ишканалардын өсүшүнө гана өбөлгө болбостон, бүтүндөй тигүү тармагын чыңдап, өлкөнүн ИДПсына кошкон салымын арттырып, жаңы жумуш орундарын түзүп, Кыргызстандын өндүрүшүнүн потенциалын дүйнөгө көрсөтүүдө.
Кыргыз Республикасынын Өкмөтү бизнес үчүн жагымдуу шарттарды түзүү боюнча иштерди улантууда, ал эми Чакан гранттар программасы чакан жана орто бизнеске стратегиялык инвестициялар экономикага да, жарандардын бакубаттуулугуна да олуттуу дивиденддерди береринин жандуу далили болуп саналат.